Знакі бяды ў аповесці В. Быкава «Знак бяды» (2)

Пасля Вялікай Айчыннай вайны галоўнымі тэмамі беларускай літаратуры сталі ваенныя падзеі, пасляваенная вёска. Твор «Знак Бяды» быў напісаны вялікім беларускім пісьменнікам Васілём Уладзіміравічам Быкавым у 1982 годзе, дзе прасочваецца трагічная сувязь паміж калектывізацыяй, рэпрэсіямі і становішчам на фронце. ў беларускай прозе Быкаў падняў праблемы маральнага выбару, свабоды.

Для свайго твора Быкаў абраў вельмі цікавую назву, якая выклікае ў чытача некаторы страх. Мы расшыфроўвае назву як прадвесце чагосьці дрэннага, прыкмету няшчасця, папярэджанне аб трагедыі. Чытаючы кнігу, мы апускаемся ў яе сюжэт, у свет, які стварыў аўтар, і дзе ён умела схаваў усе гэтыя знакі. Знаходзячыся на фоне падзей, яны ствараюць паўнавартасную карціну ўспрымання, дапамагаючы чытачу найлепшым чынам зразумець сутнасць, закладзеную аўтарам.

Самым першым знакам сталі словы Адольфа Яхімоўскага: \"На чужым і дармовым шчасця не будзе. Мне шкада вас\". Гэтымі словамі ён, як быццам, пракляў гэтую зямлю, вызначыўшы далейшы шлях яе новых уладальнікаў: Сцепаніду і Петрака. Такім чынам, радасць іх была нядоўгай.

Відавочным знакам бяды стала прымета, на якую аўтар звяртае нашу ўвагу: муж і жонка пры аглядзе поля знайшлі мёртвага жаўранка, што абяцала ім беды і пакуты. Быкаў выкарыстоўвае бытавой фон, каб найлепшым чынам дабудаваць ўсю карціну ў вачах чытача, і знакі бяды тут - галоўныя дэталі , так старанна прадуманыя аўтарам. Так ён паказвае праз смерць каня, што цяжар, взваленная на саміх герояў можа гэтак жа зламаць і іх.

Вярнуўшыся на хутар яны заўважаюць, што Яхімоўскі павесіўся. Смерць чалавека - гэта ўжо непрыемнае і нават дурная падзея. Самагубства іх былога гаспадара накладвае адбітак на далейшае развіццё падзей, пакідаючы пасля сябе адпаведны асадак у душы кожнага.

Галоўных герояў на працягу творы саправаждае мноства дробных няўдач, такіх, як пераварот санак, на якіх везлі сена, маленькі ўраджай і праблемы і гэтак далей. Таксама Петрака і Сцепаніду пераследуюць праблемы са здароуям: Пятрок надарваў спіну, пакуль займаўся гаспадаркай, зламаў ключыцу і правёў 2 месяцы ў шпіталі; Сцепаніда таксама хварэла, мела праблемы з нагой. Здавалася б, гэта звычайныя жыццёвыя клопаты, але ж гэта можна назваць і нешанцаванне, якое зыходзіць ад праклятай зямлі.

Самы яркі сімвал у аповесці - разбурэнне вясковымі камсамольцамі крыжа на Галгофе. Гэты крыж Пятрок паставіў на пагорку, каб адвесці беды ад хутара, Ён верыў, што крыж дапаможа. І наколькі дадзены выпадак сімвалічны для таго, што адбываецца: апошнюю надзею Петрака, крыж, знішчаюць. Як быццам сам лёс супраць любой веры ў шчасце. Разбурэнне крыжа паказвае амаральнасць людзей, бязмежжа, якое робіцца вакол, усё гэта - прыкмета катастрофы ў грамадстве, глабальны знак бяды ў жыцці кожнага.

Агульны фон аповесці - шэры і змрочны. Аўтар паказвае нам на гэта: «Надвор\'е заўсёды было халоднае, шэрае. Вецер гнаў ірваныя хмары. Сонца паказвалася вельмі рэдка. Амаль тыдзень кожную раніцу на хутар прылятала чорная варона. Яна садзілася на плот і пранізліва крычалі. Накрычаўшыся, птушка сціхала, а пасля ляцела ў гай».

Дурныя прадвесці акружалі герояў паўсюль, нават ва ўласных снах. Сцепаніда бачыла пацука з ненажэрнай зяпай, Пятрок - чарвякоў.

Нават бомбу можна разгледзець як сімвал - сімвал народнага гневу, перамогі дабра над злом.

Самы галоўны сімвал, які завяршае твор – дом, які гарыць - помнік чалавечаму духу і адвазе, унутранай свабодзе і незалежнасці, якую нікому адняць не пад сілу.

\"Знак бяды\" - гэта помнік сіле, духу, патрыятызму і непакорлівасьці народа.