Сучасная беларуская паэзiя, яе тэмы i вобразы на прыкладзе творчасцi 2-3 паэтау

Суч. бел паэзiя вядзе адлiк часу з 50-х гадоу. Вялiкi уплыу на яе развiцце аказау грамадска-сацыяльны уздым, дзякуючы якому узрасла увага да чалавека, як асобы, як стваральнiка матэр. i духоуных каштоунасцей на зямлi. Суч. паэзiю цiкавiць чалавек з глыбока асабiстымi перажыв., якi актыуна ставiцца да рэчаiснасцi. Значна павысiлась цiкавасць паэтау да маральна-этычных праблем. Суч. паэзiя больш настойлiва, чым у iншыя роды лiтаратуры, выяуляе глыбокую трывогу за стан прыроды. Кожны паэт мае свой стыль, сваю тэматыку, свой пункт гледжання. Сення бел. паэзiя у творчых пошуках. Чалавек, прырода, грамадства, мiнулае i будучае -- вось тая праблематыка, што знаходзiцца у аснове творчасцi паэтау. Лiрычн. герой суч. паэзii -- гэта яркая iндiвiдуальнасць, гэта i канкрэтны чалавек i у той жа час абагульнены вобраз, створаны гiсторыяй, памяццю. Суч. паэзiя выпрабоувае чалавека жыццем, каханнем, шчырасцю, iмкнучыся вызвалiць яго ад зла i маральных недахопау.

РЫГОР БАРАДУЛIН -- таленавiты паэт. Ен рана заявiу пра сабе звонкiм словам. Б. як паэт пачынауся з кнiжкi "Маладзiк над стэпам". Паэзiя Р. Б. -- паэзiя любвi да чысцiнi вясковага жыцця. Паэзiя сына вескi. У сваiх вершах ен раскрыу высакародныя маральна-этiчныя прынцыпы вясковага жыцця. Жыццевае крэда паэта-гуманiста, дзе былi зроблены першыя крокi па зямлi, дзе так доуга стаяла матчына хата, зроблен. у пасляваенныя гады жаночымi рукамi –

Трэба дома бываць часцей,

Трэба дома бываць не госцем,

Каб душою не зачарствець

I не страцiць святое штосцi.

Гэта першая тэма яго паэзii. Другая тэма паэзii Р. Б. -- пейзажная лiрыка. Паэт, стараючыся раскрыць жывую душу прыроды, пастаянна параноувае яе з чалавечай душой, праводзiць паралель памiж жывым i нежывым. Прырода паустае у яго вершах нейкай незвычайнай, загадковай. У гэтых вершах праявiлася майстэрства паэта маляваць словам. Тэма Радзiмы i бацкаушчыны -- галоунае у творчасцi Р. Б., яна праходзiць праз усе яго зборнiкi. “ МАЯ БАЦЬКАУ ШЧЫНА” i т. д. Р. Б. адным з першых у бел. паэзii адгукнууся на трагедыю Чарнобыля. Вось гэта пытанне i робiцца центрам роздуму у "ЗАЖУРАНЫМ ТРЫПЦIХЕ". Гэта пытанне: "Цi не стане Чарнобыль бядой ракавой, апошняй для беларусау?”. Р. Б. зб. “ СВЯТА ПЧАЛЫ", Вярцiнскi "СВЯТЛО ЗЯМНОЕ", Грачанiкау "Грыбная пара", Нiкляеу "ДАРОГА ДАРОГ", Караткевiч "МАЯ IЛIАДА", Бураукiн "ВЕРАСЫ", Гiлевiч "ВЕРШЫ".

Голас Леанiда Галубовiча адразу загучау у лiтаратуры таленавiта i па-мастацку важка. Яго першая кн га "Таёмнасць агню” стала падзеяй лiтарнага года (1984). Крытыкi i старэйшыя пiсьменнiкi шчыра вiталi з'яулене паэта, адзначаючы яго развiтую паэтычную культуру верша. Л. Г. па складу таленту лiрычны паэт. У "Т. а. “ перад намi шырока разгарнуся свет чалавечых пачуццяу i перажыванняу, шчырых сумленняу i прызнанняу. Вельмi натуральна, арганiчна, асбiста прагучау яго верш "Паэзiя", у якiм паэт дзелiцца з на мi сваiм душэуным вопытам, унутрынымi думкамi, перажываннямi. Адносiны да паэзii у Л. Г. вызначаюцца маральнай чысцiней i трываласцю поглядау, глыбокай асэнсаванасцю свайго "я” у паэтычнам свеце. Паэт ва усiм давяраецца жыццеваму i прцоунаму вопыту. Герой Л. Г. мае у душы моцны сялянскi корань i таму у стауленнi да самых розных з'яу, падзей. Вобразы роднай зямлi ва успрыманнi Л. Г. набываюць паунаважную паэтычную каштоунасць. Паэт iмкнецца раскрыць радасць, боль зямнога быцiя. У творах пра прыроду сустрэнем лiрычны роздум, узрушаны жэст, жывую фiласоускую думку. Свет паэзii Л. Г. поунiцца трывожнымi думкамi пра родную зямлю, самаадчуванне на ёй чалавека.

Упэунена гучыць у паэзii голас Людзмiлы Забалоцкай. Яна выдала тры сбонiка: "Сакавiк", "Радаводны васiлек", "Святло Палыну". Асноуныя тэмы апошняга з iх -- гiстарычная памяць народа, клопат чалавека пра мiр на зямлi. Белую Русь паэтэса называе "кветкай мужнай красы". Л. З. выступала супраць усяго пачварнага, што яшчэ сустракаецца у жыццi: дзецi цураюцца сваiх бацькоу, маладыя бацькi адракаюцца ад сваiх дзяцей. Яна упэунена, што грамадства ачыстiцца ад гразi. Паэзiя будзе жыць вечна, пакуль свецiць сонца, iдзе дождж.