Белорусские сочинения - Ірына Хадарэнка - Каардынаты лабірынту, або некалькi слоў аб творчасцi Iрыны Хадарэнка

Каардынаты лабірынту, або некалькi слоў аб творчасцi Iрыны Хадарэнка

Некалі адраджэнскі мастак напісаў аўтапартрэт, смела выявіўшы сябе Ісусам Хрыстом… А беларуская дзеўчына ў вершы “Аўтапартрэт” атаясамілася з ідэальнай істотай, своеасаблівым сімвалам адвечнай жаноцкасці, складзеным сіламі і дабра, і зла…
Кожны раз, калі гартаеш старонкі рукапісу маладога аўтара, мімаволі ловіш сябе на думцы, што не столькі цікавяць самі вершы, колькі ўзнікае жаданне адшукаць сярод радкоў, вобразаў, словаў тыя кропкі, ад якіх можа пачацца крышталізацыя паэтыкі. Гэта значыць – крышталізацыя, узнікненне той сістэмы свету, якая адрозніць ад соцень тысяч вершапісцаў менавіта гэтага паэта.
Вось яны, крышталікі: “Рэчаіснае мора…”, “Растапіліся хмары, як мяккі алей…”, “Жыццёвы глей…”, “Пярэстай творчасці матыў…”
А потым знаходзяцца рухі, блікі, што, нібыта промні ад фараў выпадковага аўто, асветлілі начную цішу:

Апусціўся цёплы вечар
Кошкай на калені….

Але ў гэткай утульнасці хутка:

У попел ператворыцца папера,
Сусвет надзей пакрыецца смугой,
А кволая скалечаная вера
Загіне пад бязлітаснай тугой.

У падобным краявідзе душа Ірыны Хадарэнка імкнецца адшукаць сябе. Паэтка ўглядаецца ў аблічча мадонны – “багіні і служкі”, прагне зразумець “фатальную жанчыну” Мілэдзі і ўрэшце стварыць люстэрка з вострых асколкаў, падораных Афеліяй, Мінервай, Неферціці, Сібілай, Музай, Чорнаю Паненкай…
Так і хочацца словамі пушкінскай гераіні запытацца: “Свет мой, зеркальце, скажи…”
Душа паэтэсы кіруецца ў доўгі шлях, бо стварыць гармонію, сабраць выкшталцоны вобраз з мноства промнікаў, існых і выпадковых, магчыма адно толькі з цягам часу, са спасціжэннем вопыту.
І таму спадзяюся, што блуканне промня па люстэркавым лабірынце будзе плённым.

Галіна Булыка, сябра Саюза беларускіх пісьменнікаў