Калядны вечар

Сцішаны, прыбраны белым інеем лес, здавалася, таксама рыхтаваўся сустрэць каляды. За дзень перад куццёю ляснік Тарас выправіўся ў горад. Кожны год яму даводзілася ездзіць туды напярэдадні свята, вазіць гасцінец «замкавым панам ад пана ляснічага». Але Тарасу гэты абавязак быў прыемны, бо, вяртаючыся назад, ён забіраў з семінарыі сына. Паўлюк, бацькава гордасць, вучыўся апошні год.

Тарасава сям'я рыхтавалася да свята. Самая важная праца была ў такі дзень у хаце. Лава проці печы ужо застаўлена рознымі стравамі. У покуце на сене важна стаяў гаршчок з куццёй. Усе, дарослыя і дзеці, стараліся трымацца паважна. I ўсе чакалі Тараса з Паўлюком. Дзядзька Андрэй зрабіў пляменніку прыгожую шафку для кніг. Маці паклапацілася пра мяккую чыстую пасцель. Брат Андрэй расстараўся другую стрэльбу, каб разам схадзіць на паляванне. Малыя Пятрусь і Міхась вывучылі ўсе літары — Паўлюк ім за гэта абяцаў прывезці кніжак з малюнкамі.

Хлопчыкі, забраўшыся ў цёмны кут, гаварылі аб вячэры. Пятрусь раіў браціку не накідацца. на ежу адразу, бо маці будзе падаваць шмат смачных страў. Алесь прынёс зялёную, купчастую ёлачку і яе паставілі каля стала.

На дварэ забрахаў сабака. Да воза выйшлі дзядзька Андрэй і Алесь. Аднак тыя, хто прыехаў, чамусьці ў хату не спяшаліся. Нарэшце дзверы адчыніліся і на парозе з'явіўся адзін Тарас. Твар яго быў хмуры. «У турме наш Паўлючок!» — як стогн вырвалася з бацькавых грудзей. «I ў хаце стала яшчэ цішэй, яшчэ нудней».