Характарыстiка творчасцi В. Дунiна-Марцiнкевiча. Культурна-асветнiцкая дзейнасць пiсьменнiка
Уся лiт. дзейнасць Д.-М. дзелiцца на да- i паcлярэформенную. Лiтаратурная дзейнасць Д.-М. дарэформеннага часу працякала ва умовах разлажэння прыгоннiцтва i развiцця новых капiт. у абстаноуцы уздыму у краiне сялянск. руху i грамадска-палiтычн. барацьбы, якая развярнулася вакол пытання аб прыгонным праве. Першы твор Д.-М. -- камедыя "Сялянка". У ёй асноунае месца адведена паказу узаемоадносiн пана i селянiна. Затым Д.-М. пiша вершаваныя аповесцi "Гапон” i "Вечарнiцы". Вершаваная аповесць -- гэта асноуны жанр дарэформ. творчасцi пiсьменнiка. У вершаванай аповесцi сялянству адводзiцца галоунае месца, i разлiчана яна, галоуным чынам, на сялянскага чытача. Дарэформ. творчасць Д.-М. супярэчлiвая. Праудзiвы паказ асобных з’яу народн. жыцця, маляунiчае апiсанне вясковых звычаяу i образоу, умелае выкарастанне фальклору -- усе гэта мела станоучае значэнне у творчасцi пiсьменнiка. Разам з тым, у дарэформ. творчасцi Д.-М. можна знайсцi вобразы i малюнкi, у якiх прыхарошваецца тагачасная рэчаiснасць, iдэалiзуецца патрiархальна-вясковы уклад. У гэтым выяуляюцца рэакцыйныя рысы творчасцi Д.-М. Паслярэфарм. уздым 80-х гадоу станоуча адбiуся на лiтаратурн. i грамадск. дзейнасць пiсьменнiка. Ён напiсау шмат новых творау па матэрiалам бел. жыцця. Нажаль, з багатай лiтарат. творчасцi Д.-М. паслярэформ. часу захавалiся усяго толькi 2 п'есы i некалькi вершау. Драматычныя творы складаюць лепшае, што мы маем у лiтаратурнай спадчыне пiсьменнiка. Яны не страцiлi сваёй каштоунасцi i у наш час. Белар. драматургiя знаходзiлася у той час у зародкавым стане. Д.-М. з'явiуся адным з яе пачынальнiкау. Побач з лiтар. дзейнасцю Д.-М. праводзiу вялiкую культурна-асветнiцкую працу. Ен актыуна удзельнiчау у аматарскiх тэатральных гуртках, наладжвау спектаклi, лiтаратурныя вечары. Першая яго пастаноука п'есы "Сялянка” адбылая у Мiнску у 1952 г. пры удзеле аутара. Д.-М. быу прыхiльнiкам пашырэння асвета сярод народа. Пiсьменнiк прымау актыуны удзел у арганiзацыi народных школ. На уласныя сродкi ен заснавау у Люцынцы школу для вясковых дзяцей. У гэтай школе сам Д.-М. i яго дачкi вялi заняткi. Па яго iнiцыацiве было адкрыта некалькi пачатковых школ у Мiнску. Пiсьменнiк змагауся за свабоднае развiцце бел. мовы i лiтарат за навучэнне народнай мове. “ Наш сялянскi народ, ” - гаварыу ен, -“ мае права на навучэнне на роднай мове, так, як да нябеснага хлеба".